“The butterfly effect”: hoe een kleine actie je leefomgeving kan veranderen

In 1961 stelde meteoroloog Edward Lorenz zich de vraag of een vleugelslag van een vlinder in de Amazone een tornado in Texas zou kunnen veroorzaken. Deze gedachtegang werd later bekend als “the Butterfly Effect”. Inderdaad kunnen ogenschijnlijk kleine acties een groot effect op onze leefomgeving veroorzaken. Vanuit deze gedachte voeren vrijwilligers van ZAP Riel-Goirle en van Biodiversiteitteam Goirle-Riel iedere dag kleine acties uit: het oprapen van een blikje (waar anders een egelmoeder in gestikt zou zijn), het onderhouden van een oeverzwaluwwand (waardoor hier een oeverzwaluwkolonie kan broeden die dagelijks tienduizenden vliegjes en muggen eten).

Hoe mooi zou het zijn als ZAP Riel-Goirle en het Biodiversiteitteam de handen ineen zouden slaan. Afgelopen voorjaar is dat gelukt. Met ondersteuning van de Stichting Annetje van Puijenbroek is een vlindercursus opgezet. Het rapen van zwerfafval tijdens een wandeling is prima te combineren is met het waarnemen van (dag)vlinders. Het registreren van deze waarnemingen levert een schat aan informatie op die gebruikt kan worden voor het beschermen van de biodiversiteit. Dagvlinders zijn namelijk een uitstekende graadmeter voor een goed bermbeheer.

Voor deze vlindercursus heeft Kars Veling van de landelijke Vlinderstichting een eerste zeer boeiende cursusavond verzorgd, een tweede avond vond eind juni plaats. Voor het praktijkgedeelte zijn we op 27 mei door het Leijdal naar Gorp en Roovert gewandeld. Al na 20 meter hadden we twee mooie dagvlindersoorten gevonden, de kleine vuurvlinder en het hooibeestje. Tevens de bosbeekjuffer en de lieveling, een dagactieve nachtvlinder. Andere vlinders die we tegenkwamen, waren het icarusblauwtje, klein koolwitje, bont zandoogje en citroenvlinder. Opvallend afwezig waren algemene vlindersoorten zoals dagpauwoog, kleine vos en atalanta. Dit is in lijn met het landelijke beeld dat dit jaar een slecht vlinderjaar is. Dit heeft verschillende oorzaken, maar vooral de droge zomer van 2022 speelt een grote rol. Nectarplanten waren vroegtijdig verdord waardoor een hele generatie vlinders zonder voedsel kwam te zitten. Wat dat betreft belooft de droogte van dit jaar opnieuw weinig goeds voor veel vlindersoorten…  

Wil je meer weten over het Biodiversiteitteam of over ZAP Riel-Goirle? Kijk eens op biodiversiteitgoirle.nl of zaprielgoirle.nl

World Cleanup Day 2022

De World Cleanup Day was ook dit jaar weer een groot succes. Ruim 20 vrijwilligers meldden zich bij boerderij de Regte Heijden om de omgeving van de Regte Heide te ontdoen van zwerfafval. Onder hen ook twee verantwoordelijk wethouders die met verbazing kennisnamen van de toch wel grote hoeveelheid afval die werd opgeruimd.

Dit jaar was in overleg met Wim de Jong (Boswachter) besloten om hier onze ZAP’ers samen te laten ruimen.

De ZAP’ers zijn in verschillende groepen op uiteenlopende lokaties van start gegaan met een enorme berg zwerfafval als resultaat.

Na twee uur ruimen is de dag afgesloten met een gezellige picknick verzorgt door Wim en Harriette van de boerderij. Er werd genoten van heerlijke biologische producten in een speciaal voor ons klaargemaakt droog plekje.

We kijken alweer uit naar de volgende editie.

2e ronde cleanup boerderij de Regte Heijden

Zie die lachende gezichten! Het was dan ook weer een geslaagd event. Gelukkig dit keer iets minder troep hoeven verwijderen van een groter oppervlak. Dat is hoopgevend. We gaan zeker nadenken hoe we kunnen voorkomen, dat dit jaarlijks herhaald moet worden. Al is de gastvrijheid van Wim en Henriëtte spreekwoordelijk. Na afloop mochten we genieten van typische biologische boerderijproducten. Er wordt goed voor ons gezorgd.

ZAP-actie boerderij de Regte Heijden, geslaagd én gezellig

Op zaterdag 16 april verzamelden zich een 13-tal ZAP’ers bij biologische boerderij de Regte Heijden om daar de weiden te ontdoen van zwerfafval. Het werd een geslaagde, gezellige actie met een flinke opbrengst

Boerderij de Regte Heijden is een biologisch-dynamische melkveehouderij. De weilanden grenzen aan natuurgebied de Regte Heide. In de weilanden rond onze boerderij grazen 100 melkkoeien en hun kalveren. Men werkt agro-ecologisch en heeft als bedrijfsfilosofie ‘het samenwerken met en leren van de natuur’. Samenhang dus tussen bodem, plant, dier, mens en omgeving. Een constante zoektocht en leerproces naar het verbeteren van de wisselwerking tussen alle onderdelen.

Om die reden wordt er geen kunstmest gebruikt én wordt de bodem niet omgeploegd. Alles is er op gericht om het bodemleven te ontwikkelen en gezond te houden. Wim en Henriëtte streven er dan ook naar zo circulair mogelijk te ondernemen. Om die reden gebruiken zij het bladafval van Goirle en Riel (herfstblad uit de bladkorven) om de bodem te voeden. “Zo blijven deze voedingsstoffen in de gemeente”: vertelt Wim. Hij voegt daaraan toe dat hij graag ook het groenafval van de burgers zou ontvangen. “Op 55 hectare weidegrond zou dat geweldige voeding zijn”.

Maar helaas komt er veel zwerfafval mee met het bladafval. Veel blik en hondenpoepzakjes. Vooral het blik is gevaarlijk voor de koeien. Ieder jaar sterven er in Nederland 4000 koeien door het eten van blik.

Vandaar dat ZAPRielGoirle werd gevraagd een actie te organiseren om de weilanden te ontdoen van het afval. En dat is wel gelukt. En zoals altijd werd het weer een gezellige activiteit. Alles zat mee. Het weer was prachtig, de omgeving wonderschoon, het gezelschap opgeruimd en vrolijk en natuurlijk achteraf genieten van heerlijke koffie met iets lekkers van de boerderij. Want dat is part of the deal 😊

Van de 55 hectare is nu zo’n 15 hectare opgeschoond. Vandaar dat nog een paar acties worden georganiseerd om de rest ook op te ruimen. Heb je interesse om ook bij de grote groep ZAP’ers te komen en af en toe mee te doen aan een leuke opruimactie meld je dan aan. Je krijgt dan materialen om te ZAP’en.

100e ZAP’er feestelijk verwelkomd

Vandaag ontving Albert de Jong, de 100ste zwerfafvalpakker (ZAP’er) van onze gemeente, zijn spullen om Goirle en Riel schoon te houden. De Wethouder Liselotte Franssen was aanwezig om dit moment te vieren.
 
Wethouder Liselotte Franssen: “Ik ben blij dat steeds meer mensen zich aanmelden als ZAP’er. Het is fantastisch dat een groep van 100 inwoners zich vrijwillig inzetten om te helpen bij het schoonhouden van onze dorpen Goirle en Riel. Mede door hun hulp is en blijft het goed toeven in onze dorpen. Daar bedank ik hen voor.”
 
Wil jij ook meehelpen aan een schone buurt? In Goirle en Riel is er een groep van vrijwillige ZAP’ers. Het hele jaar door gaan zij de strijd aan tegen zwerfafval. Doe jij ook mee? Meld je aan via www.zaprielgoirle.nl en ontvang materialen om direct aan de slag te gaan. Samen houden we onze buurt schoon!

Fonkelsteen burendag

(Door Christel Kuijsters)

Vijf jaar geleden was ons CPO-project Fonkelsteen in Goirle afgerond en betrokken we met 24 huishoudens onze gloednieuwe woningen.

Vanaf die tijd vieren we ieder jaar gezamenlijk Burendag. Vorig jaar moesten we helaas een keer overslaan a.g.v. het coronavirus. Maar dit jaar mag en kan het weer, dus het werd een feestje waar iedereen naar uitkeek. Zoals in voorgaande jaren zetten we dan een feesttent, spelletjes en een springkussen op het grasveld tegenover de woningen. Vooraf altijd even hondenpoep ruimen om het veld zo schoon mogelijk te kunnen betreden.

Dit jaar konden we gebruik maken van subsidie van het Oranjefonds voor Burendag. Eén van de voorwaarden voor het ontvangen van deze subsidie is dat je wat terug doet voor de buurt. Aangezien de hondenpoep op het veld en het zwerfafval in de omliggende straten en struiken velen een doorn in het oog is, was het niet moeilijk om een tegenprestatie te bedenken: we gaan opruimen!!

Zodoende heb ik de gemeente Goirle benaderd met de vraag of wij afvalgrijpers en zakken konden lenen. Via het uitgiftepunt van Pieter ging ik met 15 kindergrijpers en 15 grote grijpers naar huis. De dag na ons buurtfeest zijn we met een groep 1-2 uurtjes door de wijk gaan lopen en hebben we aardig wat rotzooi verzameld: palets, hondendrollen, drankverpakkingen, sigarettenpeuken, mondkapjes, snoeppapiertjes enz….. Wat mensen toch allemaal al niet weggooien!!!! En we boften met het weer; een heerlijk zonnetje erbij. Iedereen vond het leuk om te doen en de buurt knapte er van op.

Daarna nog een melding in de Fixi-app gemaakt, waarna 2 dagen al het afval keurig door Diamant werd opgehaald.

En de reacties waren zo positief, dat er toch de helft minder afvalgrijpers terug naar Pieter gaan. Diverse huishoudens hebben zich ingeschreven als ZAP-er; dus fijn dat ons project een vervolg krijgt en het afval in de buurt regelmatig wordt geruimd.

Welkom nieuwe ZAP-ers!! En gemeente Goirle/Pieter hartelijk dank voor de medewerking!!

Groeten, Christel

Opruimen

Opruimen
(Door Johan Verwiel)

Maart. Voorjaar. De kriebels om op te ruimen. Grote schoonmaak! Tijd om weer eens kritisch te kijken naar al die spullen die de woning zijn binnengeslopen. En zo stuitte ik op  het boekje ‘Mijn droom voor ons land, inspiratie voor de koning’. Het werd uitgegeven in 2013 en was toen, tegen inlevering van een bon uit de krant, op te halen bij de boekhandel. Het kwam uit ter gelegenheid van de inhuldiging van Willem-Alexander om voor de nieuwe koning een bron van inspiratie te zijn bij het vervullen van zijn taak.

Omdat ik liever lees dan poets, heb ik het nog eens doorgebladerd. Het cadeau ongelezen bij het oud papier doen, ging me iets te ver. Het boek is een selectie van dromen die Nederlanders hebben opgestuurd: kinderlijke droomwensen als ‘dat het appeltaart regent’ en ‘dat niemand meer slaat, schopt en met zand gooit’. De droom van John en Wil van der Veldt is: ‘een schoon Nederland, waar je kunt wandelen en fietsen zonder overal zwerfvuil tegen te komen. Waar je kunt genieten van een schone en mooie natuur’ en Ellie Bijl-Blom  heeft een dergelijke wens: ‘na ergernis over zwerfvuil, ben ik begonnen met opruimen. Samen met mijn man en vriendinnen houden we onze buurt en de houtwallen buiten ons dorp en wijdere omgeving schoon. (…) Er komen steeds meer mensen die ook een bijdrage leveren’.

Het ideaal van een leefomgeving zonder zwerfafval? In onze contreien zijn al ruim 70 vrijwilligers actief. Zappers. ZwerfAfvalPakkers. De een houdt een groenstrook of plantsoen vrij van zwerfafval, de ander ruimt met enige regelmaat een bushalte of parkeerterreintje in de buurt op en grijpt daar de blikjes, plastic flesjes en sigarettenpakjes bij de kladden.

U fantaseert ook over een schone wereld? En u wilt die droom laten uitkomen? Meld je dan  aan via info@zaprielgoirle.nl. Krijg je een afvalgrijper gratis, helemaal voor niks. See you!

Oppikkelateur

Oppikkelateur
(Door Johan Verwiel)

Het schijnt op de Mount Everest nogal een troep te zijn. Nadat in 1953 Edmund Hillary met zijn sherpa Tenzing Norgay als eerste de hoogste berg van de Himalaya bedwongen had, volgde de ene na de andere expeditie. Op weg naar de top laten al die sportievelingen alles achter wat ze niet meer nodig hebben. Verpakkingsmateriaal, blikjes, plastic, batterijen, zuurstofflessen, touw, kortom: zwerfafval. De eens zo ongerepte natuur van het grensgebied tussen Tibet en Nepal is een vuilnisbelt geworden. De Nepalese regering heeft onlangs de ergste troep opgeruimd.

U bent waarschijnlijk net als ik opgegroeid met goede raadgevingen. Buiten spelen, fietsen, schaatsen, het bos in, allemaal best maar dan wel zorgen dat je er geen troep van maakt. Ik hoor mijn vader nog het bekende rijmpje citeren “Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen, de eigenaar van het bos de schillen en de dozen.” Zijn opvoedende taak in dezen kon hij na enige tijd beperken tot de eerste vier woorden “Laat niet als dank …” om ons er aan te herinneren snoeppapiertjes mee naar huis te nemen en daar in de prullenbak te doen.

Is het in de gemeente Goirle een troep? Mijn genuanceerde antwoord luidt: hier en daar en af en toe. In de gebieden waar ik regelmatig kom (Gorp en Roovert en het parkje achter Thebe/Elisabeth)ligt wel eens wat en dat raap ik op. Voor de prullenbak een eindje verderop of anders voor de kliko thuis. Opgeruimd staat netjes.

Inmiddels behoor ik tot de ‘Zappers’ (ZwerfAfvalPakkers) in onze gemeente. Zwerfafval, zo is de filosofie, verdwijnt niet door regels of boetes, maar wel door simpel steeds weer op te ruimen. Een flink aantal mensen is inmiddels in Goirle actief als zapper. Als je je aanmeldt (info@zaprielgoirle.nl) krijg je een afvalgrijper, door mijn echtgenote hardnekkig een ‘oppikkelateur’ genoemd, cadeau. Gratis en voor niks. Hoef je niet eens te bukken.

De Himalaya is ver weg. Onze leefomgeving begint zodra we ons huis verlaten.

Natuurpoort De Roovertsche Leij ruimt op!

Op zaterdagochtend 9 maart verzamelden 13 kinderen en 18 volwassenen zich voor de ‘Trash Hunt’, een zwerfafval-actie om de landgoederen Nieuwkerk en Gorp & Roovert op te schonen. De vrijwilligers kregen een gastvrij onthaal van Rob Mutsaers van natuurpoort De Roovertsche Leij.Lees verder